De manier waarop dieren op mensen reageren, hangt niet alleen af van het temperament, maar ook van de ervaringen die zij hebben met die mens.
Het is gebleken dat er veel verschil is tussen bedrijven in de manier waarop de koeien op mensen reageren; op het ene bedrijf zijn ze rustig en op het andere bedrijf schieten ze van schrik naar de andere kant van de stal als er iemand binnenkomt. Dit wordt voor een groot deel bepaald door de manier waarop de boer met zijn dieren omgaat.
De productie van een dier hangt af van de mate van stress en angst die ze ervaren. Langdurige stress en angst leidt er ook toe dat deze dieren moelijker te hanteren zijn. Probeer maar eens een bange koe te vangen…. Het werkplezier wordt dan ook minder.
Het houden van dieren in familiekuddes betekent niet dat je niet meer tussen de dieren hoeft te zijn, of dat ze zich wel redden. Nee, je moet juist veel tussen de dieren zijn om ze goed te kunnen waarnemen en mak te laten worden / zijn.
Wij verwachten dat de boeren die dit webboek lezen en de moeite nemen om na te denken hoe ze hun koeien op een natuurlijkere manier kunnen houden, een positieve houding zullen hebben ten opzichte van hun veestapel.
Maar de onderlinge interactie is wel iets om rekening mee te houden. Een groot verschil met de gangbare houderij is het feit dat de koe haar kalf zelf (op)voedt in plaats van de veehouder, indien die ervoor kiest om kalf bij de koe te houden. Daarom zal hij extra aandacht moeten besteden aan de interactie met de dieren van jongs af aan. Sterker nog, de socialisatiefase met de mens moet plaatsvinden vanaf dag 0, anders verwilderen de kalveren. Het kalf en de koe moeten aan je wennen. Dit kan je doen door het kalf vast te houden, in de handen te houden, aan te raken, er tussen door te lopen, voer geven, etc.
Een positieve interactie met de dieren zal er toe leiden dat de dieren minder bang zijn voor mensen en zich ook beter laten hanteren. Het hanteren is dan ook minder stressvol en daardoor blijft de rust behouden in de stal, dit straalt ook af op de andere dieren.
Als er ook voor wordt gekozen om de dieren in een vrijloopstal te houden, kan het helemaal ‘speciaal’ worden, omdat de dieren daar net als in de wei het op een rennen kunnen zetten, in tegenstelling tot een ligboxenstal met vaak gladde vloeren en dode hoeken waar je zo een dier in drijft. Het vangen van dieren wordt dan een vak apart. Tenzij ze mak zijn en gewend aan de boer.
Denk ook aan routine in werkzaamheden en wisselingen in medewerkers die tussen de koeien moeten werken. Hoe minder wisselingen, hoe beter.
Train de veehouder
Dieren zijn productiever en gezonder als ze geen angst kennen. In Australië worden trainingen gegeven aan veehouders over omgang met dieren en de resultaten op die bedrijven verbeterden sterk (+4% meer melk). Ook in NL is er inmiddels zo’n training. Na het volgen van de training hadden de deelnemers een veel positievere houding ten opzichte van de dieren dan daarvoor. En een positieve houding en gedachten leidt tot positievere manier van omgang.
