De feiten over Paratbc op een rij:
- Koeien met Para tbc ontwikkelen een chronische progressieve darmontsteking en is ongeneeslijk, de ziekte wordt in de eerste fase vooral gekenmerkt door productieverlies.
- Volwassen koeien zijn vaak de uitscheiders van de kiemen en de kalveren zijn het gevoeligst voor het oppikken van een besmetting.
- Bio en gangbaar hebben evenveel paratbc. Ondanks dat bio bedrijven koemelk geven en het kalf een paar dagen bij de koe laten. Dus dat is hoopvol.
- Infectie verspreidt zich minder snel op bedrijven waar de jongvee opfok gescheiden plaatsvindt van het oudere rundvee.
- Met name de jongste kalveren zijn gevoelig voor de infectie.
- Paratbc verspreidt zich vooral via de mest van uitscheiders naar jonge dieren.
- Kalveren kunnen ook in de baarmoeder al worden besmet.
- Risico familiekudde: Verticale besmetting is niet te voorkomen als je kalf bij koe houdt. Ook horizontale transmissie is moeilijk/niet te voorkomen als je alle diergroepen bij elkaar houdt.
- Het opsporen en afvoeren van hoge uitscheiders is een belangrijk onderdeel van het preventieprogramma.
- Risico factoren voor uitscheiden van paratbc zijn:
– Aantal kilogrammen melk geleverd per dier (hoe hoger de productie des te hoger het risico op uitscheiding)
– Intensivering van de sector
– Stress
– Aantal klinische gevallen - Minder stress geeft minder uitscheiding.
- De maatregel ‘kalf en moeder snel scheiden’ vermindert het risico van overdracht van moeder op kalf de eerste periode. De besmetting is echter veel complexer en kan zelfs ook in de baarmoeder plaatsvinden. Voorkómen van uitscheiding zal daarom steeds belangrijker moeten worden om zo de infectieroute te doorbreken en is het uitgangspunt van familiekudde.
- Voorkomen van de ziekte op het bedrijf is essentieel. Dat vraagt een strikt gesloten bedrijfsvoering. Is het bedrijf in meer of mindere mate besmet met paratbc, dan is het belangrijk om de verspreiding binnen het bedrijf binnen de perken te houden door uitscheiders te traceren en te verwijderen.
- Om uitscheiders vroegtijdig te traceren moeten de koeien vaker gemonitord worden; in plaats van 1 maal per 2 jaar individueel onderzoek, 2x per jaar alle koeien onderzoeken en de uitscheiders afvoeren. Deze houden de besmetting in de stal in stand (horizontale besmetting).
Kortom, de strategie moet zijn: gesloten bedrijfsvoering, vaak individueel testen van volwassen dieren en uitscheiders verwijderen uit de koppel. We weten echter nog niet zeker of paratbc op familiekudde bedrijven ook daadwerkelijk een groter probleem vormt dan op andere bedrijven. In de praktijk zal moeten blijken of door een toenemende algehele weerstand, rust en vermijden van stress ook daadwerkelijk het aantal actieve uitscheiders zal afnemen.
